Το Σάββατο 22/01/2011 δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία ένα δισέλιδο αφιέρωμα
απ' το οποίο καταλαβαίνουμε τελικά τι εννοούσε ο πρωθυπουργός όταν έλεγε ότι λεφτά υπάρχουν. Υπάρχουν θαμμένα στα βουνά μας , στα δάση μας, ενδεχομένως κάτω απ'τα σπίτια μας. Υπάρχει ένας κρυμμένος θησαυρός λοιπόν και μια σοβαρή υποτίθεται εφημερίδα δημοσιεύει για ένα τόσο σοβαρό θέμα άρθρα κατά παραγγελία. Άρθρα που μόνο σκοπό έχουν να δημιουργήσουν εντυπώσεις, αποδεικνύοντας για μια ακόμα μια φορά ότι τα συμφέροντα αλληλοεξυπηρετούνται. Για το λόγο αυτό και σε ένδειξη διαμαρτυρίας αναρτώνται δύο απ΄ τις επιστολές που στάλθηκαν στην εφημερίδα στον απόηχο του δημοσιεύματος.
Αγαπητή Ελευθεροτυπία,
Το άρθρο «ΛΕΦΤΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ -20 δις. Θαμμένα στη Β. Ελλάδα» της έκδοσης του Σαββάτου, μου γέννησε αμφιβολίες σχετικά με τον τίτλο της εφημερίδας που το έγραψε.
Πέρα από τον απίστευτο λαϊκισμό μιας τέτοιας λεζάντας, στις κρίσιμες περιόδους που διανύουμε, μου θύμισε εκπομπές του Πλεύρη και του Βελόπουλου, καθώς και ένα κίτρινο αφιέρωμα της ζούγκλας του Μάκη· σ’ όλα αυτά υπήρχαν πάνω κάτω οι ίδιες πηχαίες κορώνες: λεφτά υπάρχουν, αρκεί να τα ξεθάψουμε απ’ το χώμα.
Δεδομένου του ότι σε κάποιο παλιό αφιέρωμα του «ιού» υπήρχε η ανάδειξη του προβλήματος της μεταλλευτικής εξόρυξης, δηλαδή η μη αναστρέψιμη ρύπανση και η καταστροφή του υδροφόρου ορίζοντα, έκανα κουράγιο και άνοιξα στις σελίδες 38-39 που το άρθρο παρέπεμπε. Πίστευα ότι μια αντικειμενική πληροφόρηση θα επεξηγούσε την κατάσταση και θα έδινε αντικειμενικά στοιχεία για το όλο θέμα. Εκεί με έκπληξη πληροφορήθηκα λοιπόν στα επι μέρους άρθρα, για «κυνήγι θαμμένου θησαυρού»,που «οι αρχαίοι τα ‘παιζαν στα δάχτυλα» καθώς και για «κοιτάσματα στο σκοτάδι», εκφράσεις που κάποιες δεκαετίες πριν θα με γέμιζαν εθνική υπερηφάνεια, διαβάζοντας όμως τα σχετικά άρθρα μου προκάλεσαν ρίγη, και όχι συγκίνησης.
Γιατί βλέπεις αγαπητή Ελευθεροτυπία, είμαι κάτοικος της περιοχής και γνωρίζω.
Γνωρίζω και το επενδυτικό σχέδιο αυτής της εταιρίας, που έχει «κεφάλαια Αγγλοσαξονικά (ΗΠΑ, Βρετανία, Καναδάς) στα οποία θα συμμετέχουν και ελληνικές εταιρίες όπως ο ‘ΑΚΤΩΡ’», καθώς και τι σημαίνει το συγκεκριμένο έργο για τις ανάγκες για «ορυκτά στη ζωή μας», όπως προπαγάνδιζε ο σχετικός πίνακας του ΕΜΠ, που παρατίθεται στο συγκεκριμένο φύλλο και μας πληροφορεί, ότι η μέση κατανάλωση ορυκτών πρώτων υλών στη διάρκεια ζωής ενός ανθρώπου, μεταξύ άλλων είναι «311 εκατ. λίτρα πετρέλαιο», «5,71 εκατ. κυβ. πόδια φυσικό αέριο», «48 κιλά χρυσός» και «633 κιλά χαλκός».
Ειδικά το νούμερο του χρυσού μου φαίνεται απαράδεκτο για έναν άνθρωπο –δεδομένου ότι γνωρίζω πια πως γίνεται η εξόρυξη ντρέπομαι αν είναι αλήθεια– και αν έχω καταλάβει σωστά, αυτός δεν είναι χρυσός που χρησιμοποιείται για οδοντικά σφραγγίσματα.
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι μια έγκριτη εφημερίδα μπορεί να προπαγανδίζει ένα έργο-καταστροφή για το φυσικό περιβάλλον, σαν ξεπεσμένος πολιτικός, που μιλά για την αρχαιολογική αξία της μεταλλουργίας στο σήμερα.
Η πρωτιά μας σε μεταλλευτικές δραστηριότητες που παρατίθεται σ’ αυτό το δισέλιδο-ύμνο της μςταλλευτικής δραστηριότητας, είναι μάλλον απογοητευτική, δεδομένης της ρύπανσης που προκαλούν τα κυανυούχα και άλλα χημικά απόβλητα τέτοιων εξορύξεων. Γιατί δηλαδή στις ΗΠΑ και αλλού έχουν σταματήσει εδώ και δεκαετίες τέτοιες εξορύξεις –αυτοί δεν έχουν τεχνογνωσία για openpit και ανοικτή εξόρυξη;
Δεν είχα το κουράγιο να διαβάσω όλα τα επιμέρους άρθρα γι’ αυτό και άρχισα να ξεφυλλίζω, ως που έπεσα σε ένα άρθρο σχετικό με συλλήψεις στην Κερατέα.
Αναρωτήθηκα πόσος καιρός μας μένει, μέχρι ν’ αρχίσουνε κι εδώ τα επεισόδια. Γιατί αγαπητή Ελευθεροτυπία, αν κάνεις τον κόπο και έρθεις από δω, θα δεις ότι δεν είμαι ο μόνος που αντιδρώ σ’ αυτό το έργο, που θα φέρει τρεις χιλιάδες, τέσσερεις χιλιάδες, ή πέντε χιλιάδες θέσεις εργασίας, σύμφωνα με την πλειοψηφούσα κορώνα του κ. Πάχτα, νυν δημάρχου, που βαυκαλίζεται ότι θα σώσει τον τόπο.
Και τότε μου ήρθε μία ιδέα: κάθε χρόνο παράγονται τόνοι σκουπίδια, που πληρώνουμε πρόστιμα στην Ε.Ε. γιατί τα πετάμε στις χωματερές, μολύνονται τα νερά μας, γιατί νομίζουμε ότι είναι ανεξάντλητα, και καταστρέφονται τα ελληνικά δάση, γιατί όλοι νοιάζονται για τη δασοπυρόσβεση και κανένας για τη δασοπροστασία.
Μήπως θα ‘πρεπε στα πλαίσια μιας πράσινης ανάπτυξης να ξεκινήσουμε από κει; Γιατί είμαι σίγουρος, ότι στις ελληνικές χωματερές υπάρχουν πραγματικά θαμμένα πολλά εκατομμύρια ευρώ, που μένουν αναξιοποίητα· δε χρειάζεται να καταντήσουμε χωματερή γεμάτη τοξικά απόβλητα άλλο ένα μεγάλο δάσος της πατρίδας μας.
"Το κυνήγι της χαμένης αξιοπρέπειας"
Στο άρθρο του Σαββατιάτικου φύλλου της Ελευθεροτυπίας (22/01/2011) σχετικά με τα μεταλλευτικά σχέδια εξόρυξης των "αγγλοσαξονικών εταιρειών" στην χώρα μας, θα ήθελα να θέσω τα παρακάτω ερωτήματα/παρατηρήσεις:
1)"Τα κοιτάσματα του ορυκτού πλούτου... μπορούν να προσφέρουν ένα τεράστιο άλμα στην ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας και της ανάπτυξης και να συμβάλλουν στην έξοδό μας από την κρίση..."
Οι υπεύθυνοι για την εφαρμογή της θεωρίας και πράξης του ληστρικού καπιταλισμού, αυτουργοί της κρίσης και των δεινών του πλανήτη, μας υπόσχονται την ευημερία!
2)"...Η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της Β. Ελλάδας στερεί (sic) από την περιοχή επενδύσεις τουλάχιστον 2 δις ευρώ σε πρώτη φάση, αλλά και τη δημιουργία εκατοντάδων θέσεων εργασίας..."
Κανένας δεν έχει εγγυηθεί "τη δημιουργία εκατοντάδων θέσεων εργασίας", κανένας δεν έχει εγγυηθεί αντισταθμιστικά οφέλη υπέρ της τοπικής κοινωνίας και επίσης κανένας δεν έχει εγγυηθεί την προστασία του περιβάλλοντος απο τις τεράστιες (και μη αναστρέψιμες) επιβαρύνσεις που θα δεχθεί. Οι "αγγλοασαξωνικές εταιρίες" καθώς και τα ελληνικά παραρτήματα τύπου "ΑΚΤΩΡ" έχουν στην κορυφή του αξιακού τους συστήματος το ΚΕΡΔΟΣ. Με δεδομένο την κοινωνικοπολιτική κατάσταση στη χώρα, με το "πράσινο" ΠΑΣΟΚ "της ήπιας ανάπτυξης" να ξεπουλάει με συνοπτικές διαδικασίες τον πλούτο μας αντιλαμβανόμαστε οτι οι πολυεθνικές δεν πρόκειται να σεβαστούν και να τηρήσουν τίποτα το οποίο πρόκειται να μειώσει τα κέρδη τους.Όταν μας ξεζουμίσουν θα πεταξουν την λεμονόκουπα στον σκουπιδοτενεκέ...
3) Το άρθρο σας είναι μονόπλευρο διότι παρουσιάζει τη μια πλευρα του νομίσματος.Καμία αναφορά στον αγώνα των κατοίκων οι οποίοι αντιτίθενται στα σχέδια των πολυεθνικών,καμία αναφορά στις πρωτοβουλίες και κινήσεις τους, καμία αναφορα στις διαδηλώσεις τους στη Χαλκιδική,καμία αναφορά στους αγώνες των κατοίκων της Ολυμπιάδας απο το 1987,καμιά αναφορά στην περσινή βιβλική καταστροφή που υπέστη το χωριό Στρατώνι Χαλκιδικής από τις παράνομες αποθέσεις υλικών από τα μεταλλεία στα ρέματα της περιοχής τα οποία έπνιξαν το χωριό ύστερα από έντονα καιρικά φαινόμενα και τέλος καμία αναφορά στην αιφνιδιαστική ακύρωση της δημόσιας διαβούλευσης με ευθύνη του ΥΠΕΚΑ, η οποία θα πραγματοποιούνταν στις 18/12/2010 στην Ιερισσό Χαλκιδικής και ανεβλήθη όπως ενημέρωσε η Ειδική Γραμματέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας με κατεπείγων έγγραφο "... καθώς ο απόηχος των πρόσφατων «εντάσεων» δεν βοηθά στη διασφάλιση της ουσιαστικής ενημέρωσης των πολιτών." και μας ενημέρωσε επίσης "...ότι η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ αποφάσισε τον επαναπροσδιορισμό της διαδικασίας με συνέχιση της ενημέρωσης και ανταλλαγής θέσεων και απόψεων με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς στην Αθήνα, σε χώρο και ημερομηνία που θα ανακοινώσει εντός των προσεχών ημερών..."!
"Μόνο όταν το τελευταίο δέντρο έχει πεθάνει και ο τελευταίος ποταμός δηλητηριαστεί και το τελευταίο ψάρι πιαστεί θα συνειδητοποιήσουμε πως δεν μπορούμε να φάμε τα λεφτά."
Παροιμία Ινδιάνων Κρεέ
Αγαπητή Ελευθεροτυπία,
Επειδή αρκετοί από εμάς είμαστε αναγνώστες σου, θεωρώντας σε ως αντικειμενική και περιβαλλοντικά ευαίσθητη εφημερίδα, διαβάσαμε το ρεπορτάζ στο φύλλο του Σαββάτου 22/01/2011 με τίτλο «Το κυνήγι του κρυμμένου θησαυρού». Διαπιστώσαμε με έκπληξη ότι, εξαιτίας της επιλογής των ‘εισηγητών’, δεν έγινε ούτε μια αναφορά στο ενδεχόμενο ότι ίσως, σε κάποιες περιπτώσεις, να μην αξίζει να βγει ο ορυκτός πλούτος της χώρας αν αυτό συνεπάγεται περιβαλλοντική και αναπτυξιακή υποθήκευση κάποιας περιοχής. Μοναδική φλογίτσα στο σκοτάδι η επισήμανση του κ. Καλιαμπάκου ότι ‘η δύσκολη οικονομική συγκυρία δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για να επαναληφθούν αντι-περιβαλλοντικές πρακτικές στην εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου’. Εξάλλου η έμμονη ιδέα για ταύτιση αντίστοιχων δραστηριοτήτων στην αρχαιότητα της σκαπάνης με τη σημερινή πραγματικότητα των σύγχρονων εκρηκτικών, μηχανημάτων και χημικών, προβληματίζει για ενδεχόμενη (ελπίζουμε αθέλητη από μέρους σου) παραπληροφόρηση.
Δεν διαθέτουμε επαρκή στοιχεία για να τεκμηριώσουμε περιβαλλοντικές επιπτώσεις από άλλου είδους μεταλλευτικές δραστηριότητες, παρά μόνο για την εκμετάλλευση χρυσού και ιδιαίτερα στον τόπο μας, στο Δήμο Αριστοτέλη Χαλκιδικής, λόγω της επικείμενης επένδυσης της ‘Ελληνικός Χρυσός ΑΕ’. Μπορούμε να συμπεράνουμε με ικανοποιητική επιστημονική τεκμηρίωση ότι η εκμετάλλευση χρυσού (μεταλλεία και ιδιαίτερα με συνδυασμένη μεταλλουργία) σημαίνει περιβαλλοντικό και αναπτυξιακό θάνατο της περιοχής, άμεσα αλλά κυρίως σε βάθος χρόνου, ιδιαίτερα όταν η περιοχή, όπως η δική μας: είναι υψηλού φυσικού κάλλους (δάση, νερά, θάλασσες, απ’ τα οποία βιοπορίζουν οι κάτοικοι), είναι σχετικά πυκνοκατοικημένη και δεν είναι αχανής. Τα περί ευημερίας κλπ της περιοχής είναι δυστυχώς καλοστημένα παραμύθια (χάντρες) για ιθαγενείς με το δέλεαρ της πρόσκαιρης απασχόλησης, το δε (κατακαημένο) δημόσιο δεν αποκομίζει τίποτα (προϊόντα, royalties, φόρους κλπ) αλλά αντίθετα συνεισφέρει σε γη και υποδομές για την επένδυση. Οι κυρίως λόγοι που δημιουργούν μια τέτοια κατάσταση είναι οι ακόλουθοι.
1. Ο χρυσός βρίσκεται σε ψήγματα περιεκτικότητας < 1 g/t και κατά συνέπεια τα απόβλητα είναι τεραστίου μεγέθους και για τη λήψη μερικών τόνων χρυσού ξεκοιλιάζονται ολόκληρα βουνά και κατατρέφονται χιλιάδες στρέμματα δάσους.
2. Η τελική απόληψη του χρυσού (εμπλουτισμός και μεταλλουργία) γίνεται με αποκλειστική χρήση επικίνδυνων χημικών όπως θανατηφόρο κυάνιο που επιπρόσθετα, εκτός απ’ το χρυσό, απελευθερώνει και τα υπόλοιπα επικίνδυνα βαριά μέταλλα. Ο συνδυασμός με μεταλλουργία δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη επικινδυνότητα (επιπλέον χρήση χημικών και έκλυση επικίνδυνων αερίων όπως οξείδια του θείου).
3. Η απόθεση των, τεράστιας ποσότητας, τοξικών αποβλήτων γίνεται σε επιφανειακά τέλματα που διαρκώς (λόγω τεχνικά πλημμελούς ή καθόλου στεγανοποίησης) διοχετεύουν τοξικά προϊόντα προς τον υδροφόρο και τη θάλασσα. Σε περίπτωση ακραίων φυσικών φαινομένων (πλημμύρες, σεισμοί) δημιουργείται κατάσταση SEVESO (και ίσως χειρότερη από αστοχία σε πυρηνικό εργοστάσιο). Η περιοχή και σεισμογόνος είναι (2 υπερ-7άρια ρίχτερ τον προηγούμενο αιώνα) και πλημμυροπαθής (2 υπερ-500 mm βροχής στο οκτάωρο την προηγούμενη δεκαετία).
4. Η διαδικασία είναι εξαιρετικά υδροβόρος (ιδιαίτερα με συνύπαρξη χαλκού όπως στην περίπτωσή μας) και καταστρέφει τους υδατικούς πόρους της περιοχής.
5. Η φύση των πετρωμάτων που συνυπάρχουν με τον ψηγματικό χρυσό (θειούχα) δημιουργεί διαρκή απορροή θειικού οξέως και επικίνδυνων βαρέων μετάλλων (Hg, Cd, Cr, …) στον εναπομείναντα υδροφόρο και τη θάλασσα για πολλές πολλές δεκαετίες μετέπειτα.
6. Σε περίπτωση συνύπαρξης του χρυσού και με αρσενοπυρίτες (όπως στην περιοχή μας) το ισχυρότατο δηλητήριο αρσενικό απορρίπτεται μαζί με άλλα απόβλητα σε ρέματα ή και στη θάλασσα επειδή, ατεκμηρίωτα, θεωρείται η ένωσή του ‘σκοροδίτης’ σταθερή.
7. Η ιπτάμενη σκόνη (δεκάδες ή και εκατοντάδες σε περιόδους εκρήξεων, τόνοι την ημέρα) από επιφανειακές εκμεταλλεύσεις όπως στην περίπτωσή μας, αποτελεί ένα κίνδυνο χωρίς σύνορα για πανίδα, χλωρίδα και πλήθος παραγωγικές δραστηριότητες.
8. Η όποια αποκατάσταση, αν επιχειρηθεί, είναι δαπανηρότατη και παρέχει μόνο μερική και σε πολύ μικρό ποσοστό αποκατάσταση. Η παγκοσμια εμπειρία (και από τις προηγούμενες δραστηριότητες στην περιοχή μας) δείχνει ότι ΠΟΤΕ δεν τηρήθηκαν δεσμεύσεις όποιας αποκατάστασης, ιδιαίτερα σε περίπτωση πρόωρης φυγής του επενδυτή.
Είναι πολύ εύκολο, αν ενδιαφέρεστε, να βρείτε επιστήμονες, επιστημονικούς φορείς και επιστημονικές πληροφορίες για τα θέματα που θίξαμε και να τις δημοσιεύσετε ώστε να αποκατασταθεί η αλήθεια.
Σας επισυνάπτουμε, για τυχόν ενδιαφέρον σας, τα ακόλουθα:
1. Ένα μικρό πόνημά μας για το εν λόγω θέμα με τίτλο «Βιώσιμη Ανάπτυξη στον Αριστοτέλη. Γιατί λέμε όχι στη νέα μεταλλευτική δραστηριότητα στο δήμο μας»
2. Την πρόσκληση για μια προγραμματισμένη ανοιχτή εκδήλωσή μας με θέμα «Μεταλλεία και Μεταλλουργία Χρυσού: Εργαλεία Ανάπτυξης ή Θανάσιμη Απειλή για το Περιβάλλον και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη;», την Κυριακή 13 Φεβρουαρίου, 11 πμ, στο Πολιτιστικό Κέντρο Αρναίας, από όπου θα μπορούσατε επίσης να αντλήσετε χρήσιμα στοιχεία για το ρεπορτάζ σας (δεκάδες άλλες αντίστοιχες εκδηλώσεις έχουν ήδη γίνει ή προγραμματίζονται να γίνουν από φορείς της περιοχής).
3. Κείμενο με ερωτήματα του ΥΠΕΚΑ επί της ΜΠΕ προς την ‘Ελληνικός Χρυσός’, τα οποία για πρώτη φορά δίνονται στη δημοσιότητα, και τα οποία δυστυχώς θα μείνουν αναπάντητα αφού οι εταίροι του fast track συναποφάσισαν, πέρα και έξω από κάθε δεοντολογία και στοιχειώδη σεβασμό στη δημοκρατία και στα ανθρώπινα δικαιώματα, με πρώτο το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των τοπικών κοινωνιών, να ακυρώσουν (δις) κάθε προγραμματισμένη δημόσια διαβούλευση στο Δήμο Αριστοτέλη και να τη μεταθέσουν (;) στην Αθήνα για τα ΜΜΕ και τους ‘δημοσιογράφους’. Αλήθεια αναρωτιόμαστε και εμείς και εσείς και κάθε σκεπτόμενος πολίτης: Τι είδους Μελέτη ήταν αυτή; Από ποιούς, που και πως έγινε και τι εξυπηρετούσε; Ώστε να εγείρει τόσα αναπάντητα ερωτήματα ακόμα και από το ΥΠΕΚΑ που μάλλον αργά το μετάνοιωσε... (και πολύ περισσότερα από εμάς και από ανεξάρτητους επιστημονικούς φορείς); ΌΛΗ η ΜΠΕ σύμφωνα και με το ΥΠΕΚΑ, είναι ένα ΜΕΓΑΛΟ ερωτηματικό. Γιατί ΟΛΑ είναι ακίνδυνα και με το ζόρι ελάχιστες και αμελητέες επιπτώσεις;
Ο πίνακας παραδειγμάτων από ατυχήματα της ΜΠΕ αναφέρεται μόνο σε άλλες δραστηριότητες (καύσιμα, πετρελαιοειδή κ.α.) και όχι σε μεταλλευτικές/μεταλλουργικές δραστηριότητες (είναι γνωστές εκατοντάδες τέτοια ατυχήματα από τα πιο απλά μέχρι τα πιο τραγικά και μάλιστα και πολύ πρόσφατα)! Είναι τυχαίο;
Πως κρίνετε αντιλήψεις για βιώσιμη ανάπτυξη, ενώ η βιωσιμότητα αναφέρεται αποκλειστικά στην εταιρεία και όχι στην περιοχή δραστηριότητας, ή για νερά που ούτως ή άλλως χάνονται (!!!) στη θάλασσα, την σήμερον ημέραν που οι πόλεμοι του νερού επίκεινται;
Η δική μας απάντηση είναι σαφής και κατηγορηματική: πρέπει να πάρουν χρυσό με κάθε τίμημα όσο αυτός θα έχει υψηλή χρηματιστηριακή τιμή αδιαφορώντας ακόμα και για την υγεία των κατοίκων (καλά περιβάλλον, μέλλον κλπ κλπ είναι ψιλά γράμματα) και εμείς να γίνουμε αυτόχειρες στην καταστροφή του τόπου μας. Όσο δεν μας λογαριάζουν και μας υποτιμούν, τόσο περισσότερο εμείς οι κάτοικοι θα θέλουμε να έχουμε τον τελικό λόγο.
Με τιμή
Ενεργοί Πολίτες Δημοτικής Ενότητας Αρναίας